تالاب جازموریان به عنوان یکی از تالابهای فصلی مشترک بین سیستان و بلوچستان و کرمان است که با مساحت سه هزار و ۳۰۰ کیلومتر مربع بر اثر فرونشست زمین با ساختی جوان در فاصلهٔ ۱۵۰ کیلومتری غرب ایرانشهر ایجاد شدهاست. تالاب جازموریان به علت پدیدهٔ تغییر اقلیم در سالهای اخیر و همچنین احداث سدهای متعدد بر حوضهٔ آبریز آن همچون سد جیرفت استان کرمان بر روی هلیلرود و سد کارواندر در سیستان و بلوچستان، دچار خشکسالی شده و به عنوان یکی از کانونهای گرد و غبار جنوب شرق ایران شناسایی شدهاست
حسین قاسمی منش، رییس نمایندگی حفاظت محیط زیست شهرستان دلگان گفت: تالاب جازموریان با بارندگی های زمستان سال گذشته آبگیری شد که هم اکنون به دلیل عوامل انسانی و طبیعی از قبیل مسطح بودن سطح تالاب، شدت گرما و وزش بادها و ایجاد سدها بندهای متعدد ذخایر آبی آن به پایینترین سطح رسیده است.
منوچهر بهزادی از فعالان محیط زیست در شهرستان دلگان نیز گفت: ایجاد سدها و بند های متعدد غیرکارشناسی بر روی هلیلرود (در استان کرمان) مجرای اصلی تغذیه کننده این تالاب و عدم تخصیص حقابه زیست محیطی آن ، به شدت اکوسیستم این منطقه را تحت تاثیر قرار داده و باعث خشک شدن تالاب ، کوچ پرندگان ، تلف شدن ماهی ها و از بین رفتن مراتع و ایجاد ریزگرد شده است.
مراد بهزادی عضو شورای اسلامی روستای چاه کیچی گفت: این روزها فقط چند آبگیر کوچک در تالاب مانده و مردم در حال صید ماهیانی هستند که نفس های آخر را می کشند.
بهزادی افزود: عدم اختصاص حق آبه زیست محیطی تالاب موجب شده تالاب به بیابانی خشک مبدل شود که عمده نگرانی ما وجود خاک ریز دانه در کف تالاب است و با وجود گرمای هوا و بادهای ۱۲۰ روزه سیستان باید منتظر میهمان ناخوانده ریزگردها باشیم.
تالاب فصلی جازموریان با ۶۹ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع بین استان سیستان و بلوچستان و کرمان واقع شده که جزء بزرگترین تالابهای آب شیرین و انبار علوفه طبیعی کشور به شمار میرود که وضعیت کشاورزی، دامپروری و معیشت حاشیه نشینان تالاب از گذشته تاکنون متأثر از وضعیت آبگیری این تالاب بوده است .
پیش از این مسئولین کشوری بارها اذعان کرده اند: تالاب جازموریان به عنوان یکی از کانونهای گرد و غبار در کشور به شمار می رود که در وضعیت خشکی ۲۵ درصد از ریزگردهای داخل کشور را تولید می کند.
تالاب جازموریان در ۷۰ کیلومتری غرب مرکز شهر دلگان و در ۵ کیلومتری روستای چاه کیچی واقع شده است.
منبع: ایسنا